![](/media/lib/129/n-bialekarly-328c6601e673451101092e1379d5c6ba.jpg)
Po raz drugi zarejestrowano fale grawitacyjne
17 czerwca 2016, 09:56Eksperyment LIGO po raz drugi wykrył fale grawitacyjne. Tym razem powstały one wskutek zderzenia dwóch czarnych dziur odległych od nas o 1,4 miliarda lat świetlnych, które wpadły na siebie z prędkością równą połowie prędkości światła.
![](/media/lib/283/n-masaczarnej-1d06d1530328f32281ab6f90c0b1b70c.jpg)
Nawet dziecko oszacuje masę czarnej dziury
21 lipca 2017, 11:18Astronomowie z australijskiego Swinburne University of Technology i amerykańskiego University of Minnesota Duluth opracowali metodę, dzięki której amatorzy astronomii, a nawet uczniowie szkół podstawowych mogą samodzielnie oszacować masę czarnej dziury w galaktyce spiralnej
![](/media/lib/429/n-czarnedziury-090881ea6b91090be930b553da603667.jpg)
Polak, Niemiec i Amerykanie wiedzą, gdzie szukać egzotycznych sygnałów spoza Modelu Standardowego
10 listopada 2020, 11:14Naukowcy z Polski, USA i Niemiec uważają, że można wykorzystać globalną sieć czujników kwantowych oraz zegary atomowe systemu GPS do rejestrowania hipotetycznych egzotycznych pól o niskiej masie (ELF), sygnałów pochodzących z łączenia się czarnych dziur i innych gwałtownych wydarzeń astronomicznych
![](/media/lib/359/n-wszechswiatrozszerzanie-9a947df5d948141bb52e8bdaa684aca2.jpg)
Zmiana fazy ciemnej energii wyjaśnia problemy ze stałą Hubble'a?
3 lutego 2023, 12:43Krótko po Wielkim Wybuchu, gdy wszechświat zaczął się rozszerzać, przypominał on gotującą się wodę. Bąble pojawiały się w różnych miejscach wszechświata. Stawały się coraz większe, zderzały się. Mieliśmy do czynienia ze złożonym układem zderzających się bąbli, które uwolniły energię i wyparowały, mówi Martin S. Sloth. Wraz z Florianem Niedermannem stworzył on hipotezę, która ma rozwiązywać problemy ze stałą Hubble'a.
![](/media/lib/278/n-fale-grawitacyjne01-3160f2949d26ef832a5eee26acf517f4.jpg)
Po raz pierwszy wykryto ruch orbitalny czarnych dziur
30 czerwca 2017, 09:12Dzięki teleskopowi Very Long Baseline Array (VLBA) po raz pierwszy wykryto ruch orbitalny pary czarnych dziur. Obiekty znajdują się w galaktyce odległej o 750 milionów lat świetlnych od Ziemi. Łączna masa dziur wynosi 15 miliardów mas Słońca, a obiekty oddzalone są od siebie zaledwie o 24 lata świetlne. To niezwykle blisko jak na taki układ.
![](/media/lib/264/n-czarnadziura-02cead5e049838c475f511a86d2d60d2.jpg)
Centralna czarna dziura Drogi Mlecznej nagle zwiększyła jasność
10 sierpnia 2019, 09:13Czarna dziura, która znajduje się w centrum naszej galaktyki, w ciągu zaledwie dwóch godzin zwiększyła swoją jasność 75-krotnie. Naukowcy sądzą, że Sagittarius A* była jeszcze jaśniejsza, nim zaczęli się jej przyglądać. Jeszcze nigdy w historii 20-letnich obserwacji nie zanotowano tak dużej jasności tej czarnej dziury. To jednocześnie największa zaobserwowana zmiana.
![](/media/lib/466/n-czarnadziura-a0526be188130c73e976aa7c5b74baa3.jpg)
Pierwsze światło spoza czarnej dziury
9 sierpnia 2021, 11:48Astrofizyk Dan Wilkins z Uniwersytetu Stanforda nie był zdziwiony, gdy przyglądając się supermasywnej czarnej dziurze w galaktyce położonej 800 milionów lat świetlnych od Ziemi, zauważył serię jasnych rozbłysków promieniowania rentgenowskiego. Jednak niedługo później czekało go spore zaskoczenie – teleskopy zarejestrowały dodatkowe słabsze rozbłyski o innym „kolorze”. Zgodnie z teorią rozbłyski te pochodzą... spoza czarnej dziury.
![](/media/lib/565/n-uhz1-7a9b590dd0ea2c369fb727d87a00c7a3.jpg)
Teleskopy Chandra i Webb znalazły najbardziej odległą supermasywną czarną dziurę
7 listopada 2023, 12:18W galaktyce UHZ1, znajdującej się w kierunku gromady galaktyk Abell 2744 (Gromada Pandory), odkryto najbardziej odległą supermasywną czarną dziurę. Zauważono ją w danych z teleskopu kosmicznego Chandra X-ray Observatory, który działa w zakresie promieniowania rentgenowskiego oraz w podczerwieni rejestrowanej przez Teleskop Webba. O ile Abell 2744 znajduje się w odległości 3,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi, to dane z Webba pokazały, że UHZ1 dzieli od nas aż 13,2 miliarda lat świetlnych.
![](/media/lib/152/n-bable-a896efc4e96155c6f3b1da4b47669fff.jpg)
Kosmiczne fajerwerki wyjaśniają kilka kosmicznych zagadek
7 marca 2013, 06:57Obecnie centrum Drogi Mlecznej to spokojne miejsce. Jednak niedawno, zaledwie 10 milionów lat temu, było ono prawdopodobnie źródłem kosmicznych fajerwerków. Do takiego wniosku doszły profesor Tamara Bogdanović z Georgia Institute of Technology (Gatech) i Kelly Holley-Bockelmann z Vanderbilt University.
![](/media/lib/421/n-galaktyki-964036dba81a6a58193ba19ee41ac4c7.jpg)
Pierwsze spójne badanie zderzeń galaktyk w rzeczywistych i symulowanych wszechświatach
16 września 2020, 11:27Wykorzystując sztuczną inteligencję, po raz pierwszy udało się znaleźć zlewające się pary galaktyk przy użyciu identycznej metody zarówno w symulacjach, jak i obserwacjach prawdziwego wszechświata. Współautorem pionierskiej pracy jest dr William Pearson z Zakładu Astrofizyki Departamentu Badań Podstawowych NCBJ.